N.A.P.®: Νευρομυϊκή-αρθρική Πλαστικότητα
Μία ενοποιημένη νευρο-ορθοπεδική θεραπευτική προσέγγιση για την διευκόλυνση των κινητικών στρατηγικών στην καθημερινή ζωή.
Η θεραπευτική προσέγγιση N.A.P.® (Νευρομυϊκή-αρθρική Πλαστικότητα) συνδυάζει γνώση και δεξιότητες από παραδοσιακές θεραπευτικές προσεγγίσεις με χειρισμούς (Manual Therapy Concepts), που αφορούν στην μηχανική των αρθρώσεων και την νευροδυναμική (neurodynamics), με νευροφυσιολογικές γνώσεις που προέρχονται από παραδοσιακές νευροφυσιολογικές μεθόδους. Το κύριο υπόστρωμα των γνώσεων της Βιο-μηχανικής και των νευροεπιστημών είναι η συνεχή ροή, καθώς η εξέλιξη στους τομείς της ιατρικής και της τεχνικής είναι διαρκείς.
«Πλαστικότητα» σημαίνει «αλλαγή» ή «εξέλιξη»
Βιο-μηχανικές και νευροφυσιολογικές αρχές εφαρμόζονται στην θεραπευτική πρακτική για να ενισχύσουν την μάθηση και την επανεκπαίδευση ενεργειακά οικονομικών και ασφαλών στρατηγικών κίνησης στην καθημερινή ζωή και την εργασία. Η εκπαίδευση σε επίπεδο μυοσκελετικών δομών, που αποτελούν μία από τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη κίνησης, ενσωματώνεται στην εκπαίδευση των δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής (Daily Life Activities) ή κατά την επίτευξη συγκεκριμένου στόχου. Με αυτό τον τρόπο, η δομική θεραπεία δεν εφαρμόζεται ξεχωριστά, σαν προετοιμασία για την λειτουργικότητα, αλλά εμπεριέχεται σε στοχοθετημένες δραστηριότητες, οι οποίες εκτελούνται με την ενεργητική συμμετοχή του θεραπευόμενου.
Ο προσδιορισμός του στόχου που πρέπει να επιτευχθεί επιλέγεται συνειδητά. Η οργάνωση του τρόπου της μετακίνησης οργανώνεται υποσυνείδητα.
Ο θεραπευτής με τα χέρια του (Hands ON) ελέγχει την καταλληλότερη βιομηχανική θέση για την ανάπτυξη κίνησης. Παράλληλα διευκολύνεται ο νευρομυϊκός συντονισμός που απαιτείται για την επίτευξη του συγκεκριμένου έργου.
Καθώς η θέση των αρθρώσεων και η δραστηριότητα των μυών δεν γίνεται αντιληπτή, όπως και δεν επιδιώκεται συνειδητά, ειδικά απτικά ερεθίσματα που εφαρμόζονται από τον θεραπευτή παρέχουν την δυνατότητα στον θεραπευόμενο να αισθανθεί με ποιον τρόπο θα πρέπει να γίνει η κίνηση, ειδικά χωρίς την ύπαρξη πόνου. Στόχος είναι να εξασφαλιστεί μία θετική εμπειρία κίνησης. Αυτή η θετική εμπειρία κίνησης μπορεί να αυτοματοποιηθεί με οδηγίες προς τον θεραπευόμενο για την εκτέλεση δραστηριοτήτων σύμφωνα με τις ειδικές του ανάγκες και ικανότητες. Σε αυτό το στάδιο o θεραπευτής δίνει μόνον προφορικές οδηγίες στον θεραπευόμενο (Hands OFF). Στόχος είναι να μάθει ο θεραπευόμενος να ελέγχει τη κίνησή του αυτόνομα.
Εύρος Θεραπευτικών Εφαρμογών
Η θεραπευτική προσέγγιση N.A.P.® είναι μία ενοποιημένη νευρο-ορθοπεδική μεθοδολογία. Μπορεί να εφαρμοστεί στην Νευρολογική, Ορθοπεδική και Τραυματιολογική αποκατάσταση, καθώς και στην πρόληψη δομικών τραυματισμών που προκαλούνται από κακή φόρτιση κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής ή της εργασίας. Η ανάλυση της κίνησης είναι η βάση των οδηγιών που δίνονται στους θεραπευόμενους και τους οικείους τους.
Εφαρμόζεται μία ολιστική προσέγγιση που αφορά στις συνέπειες της μεμονωμένης δομικής δυσλειτουργίας στην στάση και την κίνηση ολόκληρου του σώματος.
Παραδείγματα
H θέση των δοντιών και της κροταφογναθικής άρθρωσης επιδρά στην θέση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, που με τη σειρά της επηρεάζει την στατική και δυναμική δραστηριότητα του υπόλοιπου σώματος.
Κάθε άνθρωπος έχει την επιθυμία να κοιτά ευθεία μπροστά του, προσανατολιζόμενος σε σχέση με το οριζόντιο επίπεδο. Μικρές σχετικά αποκλίσεις από την κατακόρυφη θέση της κεφαλής επηρεάζουν το σύστημα ισορροπίας. Αυτή η διαφοροποίηση οδηγεί σε άμεσες προσαρμογές σε ολόκληρο το σώμα, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν μακρόχρονες αρνητικές δομικές αλλαγές, όπως εκφυλιστικές αλλοιώσεις και αστάθεια σε συγκεκριμένα τμήματα της ΣΣ, εκφύλιση μεσοσπονδυλίου δίσκου, φλεγμονή στις αρθρώσεις, αρθρίτιδα, καθώς και βόμβο στο αυτί, ζάλη, ημικρανία και πονοκέφαλο.
Επίσης προσεγγίζονται θεραπευτικά τραυματισμοί σε διαφορετικά τμήματα του σώματος, όπως υπεξάρθρημα ώμου, τραυματισμοί του αρθρικού θύλακα και των συνδέσμων, σχετικού βαθμού δομικές παραμορφώσεις και συνωδά προβλήματα καταγμάτων.
Τραυματισμοί σε δομικό επίπεδο στο σώμα προκαλούν αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης της κίνησης σε επίπεδο εγκεφάλου.
Αν κάποιος τραυματίσει ένα τμήμα του σώματός του, όπως για παράδειγμα πατώντας σε ένα καρφί, αυτόματα αναπτύσσει μία διαφορετική στρατηγική βάδισης, προκειμένου να αποφύγει την πρόκληση πόνου. Η πλαστικότητα του εγκεφάλου «σβήνει» την περιοχή που δυσλειτουργεί από τον χάρτη δραστηριοποίησης λόγο του πόνου και της μη χρησιμοποίησης. Οι αλλαγές, λοιπόν, που συμβαίνουν αφορούν τόσο σε επίπεδο δομικό (πόδι), όσο και σε επίπεδο ΚΝΣ. Ειδικότερα εάν υπάρχει χρόνιος πόνος, η θεραπευτική διαδικασία θα πρέπει να συμπεριλάβει τις αλλαγές που έχουν γίνει σε επίπεδο ΚΝΣ.
Τραυματισμοί στο ΚΝΣ προκαλούν δομικές αλλαγές στο σώμα. Σε ασθενείς που έχουν υποστεί αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, τραυματισμό του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού, ή έχουν χρόνιες εκφυλιστικές παθήσεις ή άλλες ασθένειες του ΚΝΣ (Parkinson, Guillain Barre, Multiple Sclerosis), οι αλλαγές που συμβαίνουν δεν αφορούν μόνο στο νευρικό σύστημα, αλλά και στο μυοσκελετικό. Η μυϊκή αδυναμία οδηγεί σε περιορισμό της κίνησης, οι μυς χάνουν την ελαστικότητά τους με συνέπεια τις συμφύσεις σε επίπεδο αρθρικού θύλακα και συνδέσμων και τέλος δυσκαμψία.
Η κατάσταση των ανατομικών δομών και η λειτουργικότητα είναι άμεσα συνδεδεμένες.
Η κάθε δομή μπορεί να δεχθεί φόρτιση μόνο έως το σημείο στο οποίο έχει εκτεθεί. Συνοψίζοντας, η μορφή και οι δυνατότητες κάθε δομής προσδιορίζονται από τις λειτουργικές απαιτήσεις στις οποίες καλείται να ανταπεξέλθει.